SON DAKİKA HABERLER : Yükleniyor.....

Futbol Kapital: Güzel Oyunun Çirkin Yüzü

Futbol Kapital | 23.10.2020 12:30

Kerem Akbaş, futbol üzerinden nasıl para aklandığını ve buna bir önlem bulunamazsa nasıl sonuçlarla karşılaşabileceğimizi yazdı.

Futbol Kapital: Güzel Oyunun Çirkin Yüzü

Bir uyuşturucu taciri ya da bir insan kaçakçısı, tuttuğunuz takım üzerinden yani futbol üzerinden kara parasını aklıyor olabilir. Aldığınız bilet ya da forma, heyecan olsun diye oynadığınız bir bahis kuponu bir suçlunun parasının yasal hale gelmesine aracı oluyor olabilir. Peki, nedir kara para? Sözlük anlamı “Yasal işlerden elde edilmemiş ve/veya vergisi ödenmemiş paradır.” (Kumkale, 2014, 298) Bir paranın kara para olarak adlandırılabilmesi için ilk özellik yasa dışı yollarla elde edilmiş olmasıdır. Kara para ile karşılaştırılan kayıt dışı ekonomi ise faaliyet olarak illegal olmayan ancak vergisi ödenmeyen ve yasal otoritelere bildirilmediği için şirketlerin bilançolarında görülmeyen bir ekonomik büyüklüğü ifade eder.

Kayıt dışı ekonomi ile kara para arasındaki fark kara parada paranın kaynağı kanunsuz bir iştir ve vergisi verilse dahi yasal hale gelmez. Kayıt dışı para ya da kayıt dışı ekonomi ise yasal otoritelere bildirilip vergisi/cezası ödendiğinde yasal hala gelebilir.

Kara para olarak adlandırılan parayı elde etmenin pek çok yolu vardır. Kumar, uyuşturucu, yasal dışı bahis, insan ve kadın ticareti gibi pek çok kaynaktan elde edilen illegal paraların sisteme sokulması işlemine ise kara para aklama adı verilir. Kara para aklanıp sisteme sokuldukça bu illegal aktiviteleri yapanları daha da cesaretlenmektedir.

KARA PARA AKLAMA SKANDALLARININ ARKASI KESİLMİYOR

Futbol, ekonomik büyüklüğü sayesinde kara para aklamak isteyenlerin radarına girdikçe güzel oyunun çirkin yüzü olarak karşımıza çıkmaya başladı. 2019 yılında, futbol Avrupa Birliği’nin kara para aklama riskleri listesine eklendi, çünkü futbolun finansal yapısal sorunları kara parayı sisteme sokmak için pek çok açık barındırıyor.

Avrupa Birliği’nin bu kararı sonrasında futbol, kara paralarını aklamak isteyen suçluların istismarına açık 47 sektörden biri olarak tanımladı. Kararın temelinde ise, 2018 yılında Belçika'da federal savcıların oyunculara ve hakemlere ödenen yasadışı ücret iddiaları hakkında soruşturma başlattığı bir soruşturma var. Belçika’nın yanı sıra Fransa, Lüksemburg, Güney Kıbrıs, Karadağ, Sırbistan ve Makedonya da skandala karışan diğer ülkelerdi.

State of the Union 2018: Stronger anti-money laundering supervision for a  stable banking and financial sector – Questions and Answers

Avrupa Komisyonu’nun futbolu kara para aklanmasından dolayı yakından izlenecek sektörlere eklemesinin ardından yaptığı açıklamada “Profesyonel futbolun karmaşık organizasyonu ve şeffaflık eksikliği, yasadışı kaynakların kullanımı için verimli bir zemin yaratıyor.” diyerek futbolun ekonomik etkisinin kara para için iyi bir sığınak olduğuna vurgu yaptı.

Avrupa çapında kara para ile ilgili en etkili kurum, bağımsız olarak çalışan ve hükümetler arası bir organ olarak görev yapan The Financial Action Task Force (FATF)’tir. Kurumun en temel görevi küresel finans sistemi içinde kara para aklama ve terör finansmanına karşı koruma politikaları geliştirmek ve bunları uygulamak. Suçlular, gelirlerinin aklanması için yeni kanallar bulma konusunda oldukça yaratıcılar ve futbol bu konuda riski taşıyan sektör.  Son yirmi yılda televizyon gelirlerinin artması futbol sektörü üzerinde ciddi bir para akışı başladı. Bu para akışının olumlu etkileri olduğu gibi aynı zamanda olumsuz sonuçları da oldu.

 

Neden Futbol?

Eğer bir suçlu iseniz ve bu suçlardan elde ettiğiniz parayı aklamak için bir spor arıyorsanız futbol tam size göre. Düşünsenize milyonlarca oyuncu ve takım, organizasyonlar ve sürekli büyüyen futbol ekonomisi. Kara paranın aklanmasında temel kurallardan biri sisteme girecek paranın sistem içinde fark edilmemesini sağlamak... 10 birimlik bir ekonomide 1 birimlik bir kara para dikkat çekmeyebilirken 5 birimlik bir kara para hemen dikkat çeker. Futbol ekonomisi, spordaki diğer branşlara göre hem katılımcısı, hem de büyüklüğü fazla olduğu için para aklayıcıları için uygun bir saklanma alanı sağlıyor.

Futbol ekonomisinde 1990’ların başında başlayan ticarileşme, yayın hakları, kurumsal sponsorluklar, paralı sahipler ile birlikte eş zamanlı olarak iş gücü fiyatlarını da yukarı çekerek eşi benzeri görülmemiş bir küreselleşmeye sahne oldu. İyi futbolcu bulmak hevesi ile dünyada taranmadık ülke kalmazken bu oyunculara şaşırtıcı boyutlarda ödemeler yapıldı. Bugün futbolcu transferi ülke ayırmaksızın tüm dünyada yapılırken bu da uluslararası para transferine oldukça mantıklı bir kılıf hazırlıyor. Futbol sebebi ile yapılan uluslararası para transferleri ticari amaçlı transferlerden miktar olarak da daha az olduğu için daha az dikkat çeken bir pozisyonda.

Futbolun en çok sevilme sebeplerinden biri olan “belirsizlik” ise futbolu bahis sektöründe öne çıkaran özelliklerin başında geliyor. Özellikle yasadışı bahis para akışının devlet kontrolünde olmadığı bir yapıya sahip ve verdikleri yüksek kazanç vaatleri de insanları bu yasa dışı para aktivitesine kolayca çekebiliyor. İşin içinde futbol olması insanların yasadışı olduklarını bildikleri halde illegal bahis oynamalarının ilk sebebi. Normal şartlarda şüpheli bir işlem için para transferi yapmayacak pek çok insan söz konusu futbol bahislerini oynayabilmek için çeşitli hesaplara cesurca para yatırabiliyorlar.

Futbol, elit ve üst liglerde ​​popüler bir spordan devasa bir ekonomik sektöre dönüşürken daha düşük seviyelerde ise önemli sosyal fonksiyonlar barındırıyor. Futbol birçok sektör için sadece gelir değil, aynı zamanda yerelde ekonomik kalkınma, sosyal uyum, eğitim, kişisel gelişim, insani ve kültürel değerlerin aktarımı gibi pek çok değişik misyona da sahip. Ancak tüm bunların yanında bu zararsız hatta faydalı misyonların ardına gizlenmeyi başarmış suç şebekeleri mevcut.

Kara para aklamak için sürekli yol arayan suçlular için futbolun iyi bir yol olmasının bir sebebi de futbolda pazara nüfuz etmek kolaydır. Bir maç bileti almak ya da bahis oynamak için taraftarın önünde engel yoktur ve büyük güvenlik soruşturmalarından geçilmez. Ayrıca kulüplerin oyuncu alım satımı, menajerlik komisyonu ya da imaj hakları gibi konulardakine sıkı kısıtlamalar bulunmamakta. Hatta futbolcu olmak için bile bir kısıt bulunmamaktadır. Bir futbol kulübü ile anlaşan herkes futbolcu olabilir. Bunun için birkaç evrak yeterlidir. Bir diploma ya da kati bir yeterlilik şartı yoktur.

Futboldaki karmaşık paydaş yapısı futbolu riskli hale getiren bir başka unsur olarak karşımıza çıkıyor. Kulüpler, futbolcular, sponsorlar, taraftarlar, federasyonlar, medya gibi pek çok tarafı olan bir sektörde para akışları hileli faaliyetlerin gizlenmesini kolaylaştırıyor. Bu faaliyetlerin merkez üssü ise genel olarak vergi cennetlerinde kurulan paravan şirketler oluyor.

Futbolda en çok yakınılan konulardan biri olan yönetimlerin profesyonellikten olması bu tür hileli işlemler için kulüplerin kullanılmasını kolaylaştırıyor. Bazen hiçbir yöneticinin haberi bile olmadan kulüp kara paranın köprüsü olabiliyor. Sektördeki paranın büyüklüğüne rağmen pek çok ülkede futbol hala gönüllük esasına bağlı yöneticiler tarafından yönetiliyor ve bu işi bir prestij olarak gördükleri için işi kulüp içindeki profesyonellere bırakmakta ayak direyen pek çok kulüp görünürde profesyonel olsa da amatör bir şekilde yönetiliyor.

Top Tips for Successful Football Betting

Suç örgütleri, futbol kulüplerinin yasal yapılarındaki karmaşıklıktan da yararlanıyorlar. Pek çok ülkede farklı yasal statüleri bulunan kulüplerin bir kısmı özel sektöre ait sermaye şirketleri şeklinde faaliyet gösterirken, dernek statüsünde olan pek çok kulüp de var.  Ayrıca bu kulüplerin yasal yapıları içinde de bir takım başka yapılar var. Bazı kulüpler stadyum faaliyetlerini başka şirkete devrederken, lisanslı ürün satışlarını yapan farklı şirketler üzerinden yöneten kulüpler de bulunuyor. Böylesi karmaşık ve işlem sayısının takibinin zor olduğu yapıların varlığı paranın izlenmesini zorlaştırıyor.

Futbol sektörü, önemli miktarda nakit akışı ve çok fazla finansal işlemin bulunduğu, hem ulusal hem de uluslararası faaliyetleri olan, rekabetin sonuna kadar hissedildiği bir alan.

Finansal işlemlerin çoğu, büyük miktarlarda paralar içeriyor. Genellikle bu para akışları vergi cennetleri veya birçok ülkeyi kapsayacak şekilde oluyor.

 

 

Futbol ile para nasıl aklanır?

Futbolda nakit para faaliyet içerisinde kullanılan bir enstrüman. Kara para olarak adlandırılan parayı nakit girişi ile aklamak ise en kolay yollardan biri. Maç bileti ile para aklama işi genellikle alt liglerde kullanılan bir yöntem. Bu yöntemde X kulübünü öncelikle stadyumunda bir takım kapasite arttırma çalışmaları yapıyor ve stadyum kapasitesini para aklamaya değecek bir hale getiriyor. Sonrası ise malum, maç biletleri nakit olarak satılmış olarak gösterilerek kulüp kasasına para konuluyor, maç biletleri ise bedava dağıtılarak satıldığı gösterilen bilet ile stadyumdaki kişi sayısı arasında bir denge tutturuluyor. Bilet fiyatları da makul tutarlarda olduğu işlemler ufak tutarlı ama yüksek işlem sayılı olduğu için bir inceleme sırasında fark edilmesi zorlaşıyor.

Picture of the Day: The Largest US Soccer Crowd Ever «TwistedSifter

Yine bir başka yöntem ise “mezarlıklara forma satma” yöntemi. Kulüp formlarını, atkılarını ya da aklınıza gelebilecek lisanslı ürünlerini nakit olarak satılmış gibi göstererek kara parayı kasasına koyuyor. Nakit satış olarak faturalanan ürünler ise bir sonraki hayali satışta yeniden kullandırılıyor. Maç biletinde olduğu gibi burada da ufak paralar ile fazla sayıda işlem yapılıyor.

Kulüpte biriken bu paralar ise çeşitli yöntemlerle yine başka yerlere aktarılıyor. Örneğin bir insan kaçakçısının Nijerya’daki hesabına menajerlik ücreti olarak gönderiliyor, Nijeryalı insan kaçakçımız da suçtan payını alıyor ve menajerlik işinden kazanmış gibi gösterebiliyor.

Futboldaki finansal aktiviteyi yasal bir çerçeveye oturtmak ve sıkı bir denetim sağlamak futbolun geleceğini için oldukça önemli. Futbol eğer suçluların para aklama alanına dönüşürse o noktadan geri dönmek neredeyse imkansız hale gelecek.

GÜNÜN ÖNEMLİ HABERLERİ

Okuyucu Yorumları

0 Yorum

E-Posta hesabınız yayınlanmayacaktır. * İle işaretlenmiş alanlar zorunludur. Yönetici onayından sonra yorumunuz gözükecektir.

© Copyright Asist Analiz - Bolbol Medya